طناز

طنز و ادب

طناز

طنز و ادب

وجه تسمیه «آشی برایت بپزم که یک وجب روغن رویش باشد»

 

وجه تسمیه : 

 «آشی برایت بپزم که یک وجب روغن رویش باشد»  

 

 

 ضرب المثل «آشی برایت بپزم که یک وجب روغن رویش باشد»  کنایه از آن است  که  برایت نقشه شومی کشیده ام .
این عبارت از آنجا شهرت یافته است که  ناصرالدین شاه سالی یکبار (آنهم روز اربعین) آش نذری می پخت و خودش هم  در مراسم پختن آش حضور مییافت تا ثواب ببرد.
در حیاط قصر ملوکانه اغلب رجال مملکت جمع می شدند و برای تهیه آش شله قلمکار هریک کاری انجام می دادند. بعضی سبزی پاک میکردند. بعضی نخود و لوبیا خیس می کردند. عدهای دیگهای بزرگ را روی اجاق می گذاشتند و هرکس برای تملق و تقرب نزد ناصر الدین شاه مشغول کاری بود. اعلیحضرت هم بالای ایوان می نشست و قلیان می کشید و از آن بالا نظارهگر کارها بود.
سر آشپزباشی ناصرالدین شاه مثل یک فرمانده نظامی امر و نهی می کرد.
بدستور آشپزباشی در پایان کار به در خانه هر یک از رجال کاسه آشی فرستاده م یشد و او می بایست کاسه  را از اشرفی پرکند و به دربار پس بفرستد.
کسانی را که خیلی می خواستند تحویل بگیرند روی آش آنها روغن بیشتری می ریختند.

پرواضح است آنکه کاسه کوچکی از دربار برایش فرستاده می شد کمتر ضرر می کرد و آنکه مثلا یک قدح بزرگ آش (که یک وجب هم روغن رویش ریخته شده) دریافت می کرد برای تامین هدیه برای شاه حسابی به زحمت می افتاد.
به همین دلیل در طول سال اگر آشپزباشی مثلا با یکی از اعیان و یا وزرا دعوایش می شد٬ آشپزباشی به او می گفت: بسیار خوب! بهت حالی میکنم دنیا دست کیه! آشی برات بپزم که یک وجب روغن رویش باشد!

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد